Een evenwichtstoornis is een symptoom dat het gevolg kan zijn van verschillende aandoeningen. Vooral ouderen hebben vaak last van duizeligheid. De verzorgende is een van de eersten die merkt of hoort dat een patiënt hier last van heeft.
Heel wat ouderen zijn bang om te vallen en dat lijkt terecht, want ongeveer 30% van de mensen van 65 jaar en ouder valt eens per jaar en 15% twee keer per jaar of vaker. Het aantal 65-plussers dat na een val op de spoedeisende eerste hulp belandt, is in 10 jaar met 40% gestegen zo blijkt uit cijfers van VeiligheidNL.
Routes voor mensen die minder goed ter been zijn, moet je met een vergrootglas zoeken. En vind je ze, dan is de informatie vaak gedateerd. Dus check voordat je afreist of de gegevens nog steeds actueel zijn. De routes die we vonden, variëren van kort tot zeer kort, op een enkele (héél lange) uitzondering na. Staatsbosbeheer heeft in elke provincie enkele rolstoelroutes en ook Natuurmonumenten heeft een aantal rolstoelroutes! Lees verder…..
IVN, afdeling Apeldoorn IVN betrekt mensen bij natuur, milieu, landschap en leefomgeving. Als u een wandeling in de omgeving van Apeldoorn wilt maken, kunt u een van deze routes gratis downloaden.
Rolstoelwandelingen vanaf Casa Bonita IVN Apeldoorn heeft in samenwerking met Casa Bonita van de Zorggroep Apeldoorn e.o. zeven (rolstoel)wandelingen ontwikkeld. Via deze routes verkent u de wijk en de omliggende buurten. De routes zijn gratis te downloaden of verkrijgbaar aan de balie van Casa Bonita, Anklaarseweg 91, 7316 MC Apeldoorn.
Rolstoelwandelingen vanaf Berkenhove IVN Apeldoorn heeft in samenwerking met Appartementencomplex Berkenhove van de Atlant Zorggroep drie (rolstoel)wandelingen ontwikkeld. Via deze routes verkent u de wijk en de omliggende buurten. De routes zijn gratis te downloaden of verkrijgbaar aan de balie van Berkenhove, Koning Lodewijklaan 387b, 7314 AZ Apeldoorn.
We wandelen met z’n allen tijdens deze corona-crisis wat af. Minder stappen is net zo gezond! Wie een stappenteller gebruikt, passeert het liefst de magische grens van 10.000 stappen per dag. Daarmee haal je de meeste gezondheidsvoordelen uit je ommetje. Klopt dat wel?
Langer leven
Nee, dat klopt niet, zo blijkt uit een onderzoek dat eerder werd gepubliceerd in vakblad JAMA Internal Medicine. In het onderzoek wordt aan bijna 18.000 vrouwen met een gemiddelde leeftijd van 72 jaar gevraagd of zij gedurende een week hun stappen bij willen houden met een stappenteller. Daarna worden deze deelnemers nog 4 jaar gevolgd. Wat blijkt? Zij behalen de grootste gezondheidswinst (lees: verlaging van de kans op vroegtijdig sterven) bij 7.500 stappen per dag. Alle daarboven gezette stappen lijken geen invloed meer te hebben.
Verder blijkt dat vrouwen die hun daggemiddelden opschroeven van 2.700 naar 4.400 stappen per dag, hun overlijdensrisico verkleinen met bijna de helft.
Kortom. Waar het op neerkomt: Heb je een dag geen tijd om te lopen of gewoonweg een keer geen zin (rustdagen zijn belangrijk!) maak dan gewoon een korte wandeling of ga een stukje fietsen. En overdrijf niet: 7.500 stappen per dag zijn de nieuwe magische 10.000! In de wintermaanden mag het rustig iets minder zijn. Probeer deze wintermaanden eens een weekgemiddelde van ruim 5.000 stappen te halen, dat geeft een beter beeld.
Het ontstaan van dikke vingers tijdens het wandelen heeft waarschijnlijk te maken met de positie van je armen en je bloedcirculatie. Je armen hangen tijdens het wandelen naar beneden. Door de zwaartekracht en de zwaaiende beweging die je armen maken, gaan bloed en vocht naar het laagste punt en dat zijn je vingers. Bloed en vocht hopen zich op in je vingers en dit veroorzaakt een zwelling. Dit is niet gevaarlijk, maar het kan wel een onaangenaam gevoel geven.
Trager denken, langzamer lopen en steeds minder initiatief nemen. Dan kan het, volgens Majon Muller, hoogleraar cardiovasculaire veroudering, komen door vaatschade. Op de website van Gezondheidsnet vertelt zij daar meer over.
Wat is dat precies, vaatschade? “Met vaatschade bedoel ik schade aan de kleinere bloedvaten in de hersenen. Bijna iedereen weet dat je, als je ouder wordt, goed moet letten op je bloeddruk. Een te hoge bloeddruk kan immers leiden tot hart- en vaatziekten. Minder bekend is dat een hoge bloeddruk of schade aan het hart ook andere risico’s met zich meebrengt, in andere delen van het lichaam. De kwetsbaarste organen zijn de hersenen en de nieren.”
Hoe werkt dat? Wat kan vaatschade in de hersenen aanrichten? “De hersenen bestaan voor een deel uit grijze stof – dat zijn de zenuwcellen – en voor een deel uit witte stof; dat zijn lange uitlopers die zenuwcellen met elkaar verbinden. Verder zitten er miljoenen bloedvaatjes in de hersenen. Deze zijn heel erg belangrijk. Wat we zien is dat schade aan de kleine bloedvaatjes vooral invloed heeft op de witte stof, op die verbindingen dus. De verbindingen tussen zenuwcellen worden minder efficiënt. Een collega van me omschreef het eens zo: een vierbaanssnelweg wordt geleidelijk aan gereduceerd tot een landweggetje.”
Afvallen is moeilijk bij gebruik van sommige medicijnen. Op de website van Gezondheidsnet staat een artikel hierover. Ga eens na welke medicijnen je allemaal slikt. Want sommige medicijnen kunnen zorgen voor gewichtstoename, of maken het je erg moeilijk om af te vallen. Zit jouw medicijn erbij? Overleg dan eerst met je arts. Ook bij medicijngebruik blijft bewegen, bijvoorbeeld wandelen, belangrijk.
Medicijnen zijn belangrijk en kunnen levensreddend zijn. Helaas hebben ze vaak ook bijwerkingen, en soms zijn ze van invloed op het lichaamsgewicht. Er zijn medicijnen die daarom bekend staan, zoals prednison. Maar er zijn ook medicijnen waarvan je het echt zal verbazen. Het is slim om op de bijsluiter te kijken of gewichtstoename een bekende bijwerking is, of om dit met je arts te bespreken. Natuurlijk is het pertinent niet de bedoeling om zomaar met een medicijn te stoppen als je wilt afvallen. Doe dat nooit op eigen houtje.
Dat overgewicht niet goed is voor de gezondheid is geen nieuws. Toch neemt het aantal dikke mensen nog steeds toe. En dat is niet zonder risico. Diabetes, hart- en vaatziekten, kanker. Mensen met obesitas hebben zelfs een grotere kans om vroegtijdig te sterven.
Ongeveer de helft van de mensen in Nederland is te dik. Overgewicht en obesitas kunnen leiden tot allerlei gezondheidsklachten en ziekten. Gelukkig is er ook goed nieuws. Een gewichtsafname van 5 procent kan al leiden tot een afname van gezondheidsproblemen. Houd dat dus altijd voor ogen!
Wandelen kun je nog tot op late leeftijd doen. Wandelen is zelfs een hele goede remedie tegen allerlei ouderdomskwalen. Waar moet je op letten als je op latere leeftijd wandelt?
“Tot je 40e zorgt je lichaam voor jou, na je 40e moet jij voor je lichaam gaan zorgen.” Ellen Abbringh, is wandel- en vitaliteits/leefstijl coach. “Niemand is te oud om te (beginnen met) wandelen. Maar na je 40e beginnen er wel dingen in je lichaam te veranderen waar je rekening mee moet houden.”
Wandelen op elke leeftijd en bij elk weertype.
Wat gebeurt er in je lichaam als je ouder wordt? Ouder worden komt met gebreken, dat is algemeen bekend. Naast een verhoogde kans op bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, artrose en diabetes type 2 neemt met het ouder worden van nature de spiermassa af. Niet alleen van de spieren die het skelet ondersteunen, maar ook van je hart en ademhalingsspieren. “Je spieren zijn eigenlijk een soort van energiefabriekjes: meer spieren betekent meer van die energiefabriekjes en dat leidt tot meer energie. Bij een afname van spiermassa volgt automatisch ook het effect van minder energie, dus meer vermoeidheid en een verlaagde stofwisseling, maar ook het risico op vallen. De kans op een hoger vetpercentage en gewichtstoename neemt toe,” legt Ellen uit en vervolgt: “Vrouwen krijgen bij het ouder worden te maken met de overgang. De botkwaliteit wordt dan minder, doordat het lichaam minder oestrogeen aanmaakt. De kans op osteoporose neemt toe en daarmee ook de kans op botbreuken.”
De beste remedie
Wie denkt het ouder worden alleen maar beperkingen met zich mee brengt heeft het mis. Ellen staat voor een actieve levensstijl. “Tot op hoge leeftijd kun je trainen en sterker worden. Juist bewegen is de beste remedie tegen al die ouderdomskwaaltjes. En laat wandelen nu een heel laagdrempelige en ontspannende manier van bewegen zijn, die iedereen op zijn of haar eigen niveau kan doen.”
“Met wandelen train je namelijk je hartspier en verbeter je je uithoudingsvermogen. Het hart pompt meer bloed rond en wordt sterker. Je gebruikt natuurlijk ook je benen en romp, waardoor je de spieren en botten sterker maakt. Een verhoging van de spiermassa zorgt voor meer van die eerder genoemde energiefabriekjes en dus meer energie en een minder vermoeid gevoel. Daarnaast verbeter je de stofwisseling, waardoor het vetpercentage naar beneden gaat en de kans op diabetes type 2 en obesitas afneemt. Bovendien verlaagt wandelen de kans op hart- en vaatziekten, beroertes, heupfracturen en heeft het een positief effect op je levensduur. Niet onbelangrijk: met een actieve leefstijl versterk je je immuunsysteem.”
Ook Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie, is een promotor van een gezonde leefstijl en een groot voorstander van het blijven of gaan bewegen. De voordelen van wandelen zijn namelijk enorm en hebben een grote positieve invloed op het brein. Wandelen heeft een gunstig effect op je hersenen, je stemming en geheugen.
Rustig opbouwen
Ellen moedigt iedereen aan om te gaan wandelen. “Niet iedereen kan direct kilometers achter elkaar wandelen. Als je lang niets gedaan hebt, is het belangrijk om langzaam op te bouwen. Kijk naar je eigen mogelijkheden en begin bijvoorbeeld met een keertje op en neer door de straat te lopen. Het zou mooi zijn als je dit dan kan uitbouwen naar matig intensief: een hogere hartslag, een beetje hijgen mag best. En als je wat sterker wordt, kun je een steviger wandeltempo proberen. Je mag best je grens opzoeken. Voor 55+’ers is de beweegnorm vijf keer per week 30 minuten matig intensieve inspanning. De grootste gezondheidswinst is om inactieve mensen naar die norm te krijgen.”
Vallen
Toch is er ook een risico voor ouderen die (beginnen met) wandelen. Ellen begeleidt als wandelcoach veel mensen. “Ik zie weinig blessures ontstaan door het wandelen. We bouwen de belasting rustig op, zodat pezen, spieren en gewrichten aan de belasting kunnen wennen. Maar wat ik wel zie is dat oudere mensen een verhoogde kans hebben om te struikelen of te vallen en daardoor blessures oplopen.” Die verhoogde kans op struikelen en vallen kan ook letterlijk een drempel zijn om de deur uit te gaan.
Verbinding
“Voor veel ouderen is het best een stap om voor het eerst de deur uit te gaan. Ik hoor vaak zeggen: ‘alleen zou ik dit niet zo snel doen’. Daarom als tip om een groepje gelijkgestemden te zoeken om samen mee te wandelen. Wandelen is niet alleen belangrijk voor de algehele conditie, maar ook voor verbinding en de mentale gezondheid. Tijdens het wandelen is er alle tijd voor een goed gesprek, je komt misschien op plekken waar je anders niet snel komt, je bent even weg van het eigen eilandje en kunt genieten van de natuur en een andere omgeving. Ook gezelligheid, gezondheid en het hoofd leeg maken zijn redenen die ik vaak hoor van mensen die bij mij training volgen. En als je al wat langer aan het wandelen bent, is het ook leuk om een doel voor ogen te hebben, of een stok achter de deur. Of dat nu het wandelen van een bepaalde afstand of route is of een evenement, die hopelijk in de toekomst weer veelvuldig georganiseerd kunnen worden.”
De lente komt er weer aan! De bloemetjes gaan bloeien, het wordt weer mooier. Ondanks de kou voel je de lentekriebels al en die wil je graag delen met je kleinkind. Op de website van Opa en Oma staat hoe je optimaal gebruik kan maken van dat gevoel.
Het wordt weer lente! Weg met die ijskoud en op naar de zon. De bloemen gaan weer volop bloeien en de temperatuur wordt weer wat aangenamer. De perfecte tijd om samen het een en ander te ondernemen en volop te genieten van die lentekriebels.
