Wat beweegt de senior in het najaar?

Een herfstige verkenning vol humor, satire en een flinke dosis sarcasme

De zon laat het steeds vaker afweten, de bladeren laten massaal hun postuur vallen en de wolken pakken zich samen alsof ze ook collectief met pensioen willen. Het najaar is aangebroken. De bladeren vallen, de dagen worden korter en mijn gewrichten doen alsof ze auditie doen voor een horrorfilm met extra geluidseffecten. Iedere stap klinkt als een soundtrack: krak, piep, knak. Gratis surround sound, en niemand die erom vraagt.
Voor veel mensen betekent dit een nieuw seizoen van Netflix-series, pompoensoep en een jaarlijkse strijd met de verwarming. Maar wat beweegt nu eigenlijk de oudere senioren in deze periode? Wat drijft hen uit hun comfortabele fauteuils en doet hen de frisse herfstlucht trotseren? Tijd om deze prangende vraag eens grondig te fileren, uiteraard met de nodige dosis humor, satire en een vleugje sarcasme.

Voor de oudere senioren is een uitstapje naar de supermarkt in het najaar te vergelijken met een expeditie naar de Noordpool. Ja, ik heb het over de rollator. De mijne is donkerblauw, een echte racemachine. Soms denk ik dat ik er stickers op moet plakken: “sponsor: Apotheek Zuidbroek”. Laatst haalde ik een vrouw van tachtig in bij de vijver. Ze keek alsof ik vals had gespeeld, maar eerlijk is eerlijk: ik had gewoon betere banden.
Gewapend met die rollator en boodschappentas nemen ze het op tegen gladde stoepen, windvlagen die zelfs hun kapsel van de vorige eeuw niet ongemoeid laten, en medebejaarden die vechten om het laatste pak speculaas. Want laten we eerlijk zijn: in het najaar draait alles om speculaas, kruidnoten en andere lekkernijen waarmee men de lange avonduren doorkomt.
Het is ook het seizoen waarin ieder winkelbezoek wordt aangegrepen om uitgebreid bij te praten met lotgenoten over de toestand van de heupen, de nieuwste rollators en wie er nu eindelijk in het tehuis een nieuwe televisie heeft gekregen. De supermarkt is in het najaar het epicentrum van sociale interactie. Soms zelfs een slagveld. Daar sta ik dan, in de groentehoek, tegenover een twintiger met een hippe muts en een telefoon die waarschijnlijk meer kost dan mijn hele pensioenuitkering. We reiken tegelijk naar de laatste pompoen. Hij wil er een latte van maken, ik soep. Wie wint? Natuurlijk ik. Want ik heb ervaring, ellebogen en nul schaamte. Jongens, schrijf maar mee: respect verdien je niet met hashtags, maar met een stevige grip op de groenteafdeling!

Niets brengt oudere senioren zo in beweging als het weer. De herfst biedt weer eindeloos veel stof tot klagen, vergelijken en voorspellen. “Het is nu toch wel kouder dan vorig jaar, hè?” of “Die wind komt zeker uit het oosten, dat voel ik aan mijn reuma.” De barometer is overbodig, want de senioren peilen het weer met hun gewrichten (de enige betrouwbare bron volgens henzelf).
Satirisch gezien kun je stellen dat het weerbericht voor senioren spannender is dan menig thriller. De aankondiging van een regenbui zorgt direct voor een strategische herschikking van de wandelplannen, het aanpassen van de sokkenlaag en soms zelfs tot een spontaan kapselcrisisoverleg.

Herfst is natuurlijk ook het seizoen van de bossen vol vallend blad en paddenstoelen. Iedere oudere senior weet: het is tijd voor de jaarlijkse herfstwandeling, bij voorkeur georganiseerd door een lokale vereniging die bestaat uit mensen die het leuk vinden om anderen te laten wachten op een bankje in de miezerregen. De wandeling is een uitgelezen kans om te laten zien dat men nog steeds, ondanks de protesterende knieën, ‘goed ter been’ is.
De senioren trekken hun beste waterdichte jasje aan, zetten hun wandelstok in de hoogste versnelling en beginnen aan de tocht, die steevast eindigt bij een koffietent waar de appeltaart ouder is dan de meeste deelnemers. Het is een ware survivaltocht: modderige paden, agressieve eekhoorns en verloren gehoorapparaten zorgen voor de nodige spanning. Maar ach, alles voor een beetje beweging – de pedometer moet immers ook in het najaar zijn stappen maken. En dat niet alleen op de vrijdagmorgen!

De herfst brengt niet alleen kou, maar ook het jaarlijkse debat over de juiste stand van de thermostaat. Want waar de ene senior zweert bij ‘zuinigheid met vlijt’, vindt de ander dat het tropisch warm mag zijn tot de energierekening begint te piepen. De huiselijke discussies lopen hoog op: wordt er voor 19 of toch 21 graden gekozen? Het resultaat? Zij loopt zwetend rond in een zomertop, ik lijk op een eskimo in de woonkamer. Ach, een huwelijk is geven en nemen. En is het dragen van drie truien een teken van karakter of louter een poging om de gasrekening te drukken?
Sarcastisch bezien is de thermostaat een bron van familievetes en burenruzies. Menige oudere senior ziet het als persoonlijke nederlaag als er een extra dekentje nodig is, terwijl de ander met trots de radiatoren in de logeerkamer boven uitzet om te bewijzen dat men ‘geen kou lijdt’. Het is de moderne variant van ‘wie het langst zonder jas naar buiten kan’.

Het najaar is ook een seizoen vol culturele hoogtepunten voor de oudere senior. De kaarten voor het jaarlijkse ouderenbingo vliegen de deur uit. Hier worden niet alleen prijzen gewonnen, maar vooral prestige. De feestkraker van de herfst is altijd weer: wie weet de juiste cijfers te roepen voordat het gehoor het begeeft? Voor de echte waaghalzen is er bridge, waar strategie net zo belangrijk is als het onthouden of men nu aan de beurt is.
En laten we de lokale toneelvereniging niet vergeten, waar de oudere senioren hun acteertalent botvieren in stukken waarvan het plot meestal bestaat uit “Wie heeft de rollator van Bert meegenomen?” De cultuur bloeit in het najaar en biedt een welkome afwisseling tussen de dagelijkse vierkante meters van de woonkamer.

En ja, het allerbelangrijkste: mopperen. Dat is mijn fitnessprogramma. Over het weer (“vroeger had je nog gewoon herfst, nu noemen ze elke regenbui een code geel”), over de jeugd (“die kunnen niet eens normaal een hand opsteken, maar scrollen hun duimen wel kapot”), en natuurlijk over de prijzen in de supermarkt. Serieus, boerenkool is bijna duurder dan biefstuk? Wie verzint dat?
Men zegt wel eens dat ouderen last krijgen van een herfstdip. Satirisch gezien is die dip vooral een excuus om nog een plak cake te nemen bij de koffie. Natuurlijk is het donker en soms nat, maar de senioren weten als geen ander hoe men daar mee om moet gaan: een extra aflevering van ‘Heel Holland Bakt’, een telefoontje naar de kleinkinderen met de vraag of ze al weer een jas aan hebben, of gewoon lekker mopperen over de blubber in het plantsoen.

Als we nu écht moeten zeggen wat de oudere senioren beweegt in het najaar, dan is het niet de thermostaat, de rollator of de strijd om speculaas. Nee, het is de kunst om van iedere dag een feestje te maken, zelfs als de zon zich achter de wolken verschuilt en de bladeren hun beste tijd gehad hebben. De oudere senior weet als geen ander: een goede mop, een warme kop thee en een beetje sarcasme zijn het beste medicijn tegen de najaarsblues.

Dus als je je afvraagt wat hen beweegt: het zijn de kleine dingen, de grote verhalen, de strijd om de beste stoel bij het raam, en vooral het vermogen om van een regenachtige dag iets moois te maken. Want zeg nu zelf: wie kan er beter genieten van het najaar dan zij die al zo veel seizoenen hebben meegemaakt?
In het najaar zijn oudere senioren ware meesters in het omarmen van de seizoenswisselingen. Met een flinke dosis humor, een scheutje zelfspot en een royale portie sarcasme weten ze elke dag kleur te geven aan een grijs seizoen. Dus mocht je ze tegenkomen, groet ze vriendelijk – en vraag gerust om hun beste herfsttip. Waarschijnlijk krijg je een antwoord dat je aan het lachen maakt, want als iets hen beweegt in het najaar, dan is het wel de kunst van het relativeren.

Ugchelen, oktober 2025
John de Jager
doddendaal@icloud.com